Dlaczego jedni ludzie są magnesami na komary, a inni nie mają z tym problemu? Entomolog medyczny wskazuje na metabolizm, zapach ciała i sposób myślenia

Rzadko kiedy można uczestniczyć w imprezie na świeżym powietrzu w ciepłe dni, nie słysząc, jak ludzie narzekają na komary. Odpędzają je, siedzą w dymie z ogniska, przykrywają się kocami, a w końcu poddają się i idą do domu. Na drugim końcu spektrum jest mnóstwo ludzi, którym komary nie przeszkadzają ani trochę.

Jako entomolog medyczny, który pracował z komarami przez ponad 40 lat, często jestem pytany dlaczego niektórzy ludzie wydają się być magnesem na komary, podczas gdy inni są niepomni na te krwiożercze szkodniki brzęczące wokół nich.

Większość gatunków komarów, wraz z szeregiem innych stawonogów – w tym kleszcze, pchły, pluskwy, czarne muchy, muchy końskie i kąśliwe muszki – wymagają białka z krwi, aby stworzyć partię jaj. Tylko samica komara żywi się krwią. Samce żywią się nektarem roślinnym, który zamieniają na energię do lotu.

Karmienie się krwią jest niezwykle ważną częścią cyklu reprodukcyjnego komara. Z tego powodu, ogromny nacisk ewolucyjny został położony na samice komara, by zidentyfikowały potencjalne źródła krwi, szybko i sprawnie zdobyły pełny posiłek z krwi, a następnie ukradkiem opuściły pechową ofiarę. Jeśli sprawdzisz niektóre, lub wszystkie, pola poszukiwań komara, to może się okazać, że jesteś magnesem na komary.

Wyczuwanie CO2 i sygnałów zapachowych

W zależności od tego, kiedy w ciągu dnia są aktywne, komary używają wzroku, dźwięku i węchu, aby zidentyfikować potencjalne źródło krwi. Większość gatunków aktywnych nocą opiera się na wskazówkach węchowych lub receptorowych. Najważniejszą chemiczną wskazówką jest dwutlenek węgla, który wszystkie kręgowce, w tym ludzie, uwalniają z każdym oddechem i przez skórę.

Komary są bardzo wrażliwe na CO2 i mogą wyczuć źródło CO2 znajdujące się w odległości wielu metrów. Komórki receptorowe na antenach i nogach komara wiążą cząsteczki CO2 i wysyłają sygnał elektryczny do mózgu. Kiedy więcej cząsteczek uderza w ich receptory, tym wyższe stężenie CO2 i tym bliżej są gospodarza.

Istnieje jednak wiele nieożywionych źródeł dwutlenku węgla, takich jak samochody, łodzie, samoloty i pociągi. Aby oddzielić żywe od nieożywionych źródeł CO2, komary polegają na wtórnych wskazówkach węchowych, które wytwarzają żywe zwierzęta. Procesy metaboliczne, takie jak oddychanie i poruszanie się, generują zapachowe wskazówki, w tym kwas mlekowy, amoniak i kwasy tłuszczowe, które działają jako dodatkowe wskazówki zapachowe, pomagające samicom komarów w znalezieniu następnego posiłku z krwi.

Tak więc, produkcja dwutlenku węgla jest pierwszym znakiem przyciągającym komary. Ponieważ produkcja CO2 i wtórnych atraktantów jest związana z tempem metabolizmu, im wyższe tempo metabolizmu, tym więcej atraktantów jest produkowanych. Tempo metaboliczne może być uwarunkowane genetycznie, ale wzrasta również w wyniku aktywności fizycznej.

Ludzkie magnesy na komary, których można zauważyć na letnich przyjęciach, mogą mieć genetycznie wysokie tempo metabolizmu lub mogą być bardziej aktywni fizycznie niż inni uczestnicy. Mogą również podejmować inne działania, które zwiększają ich tempo metabolizmu, takie jak spożywanie alkoholu. Zwiększone tempo metabolizmu jest powodem, dla którego biegacze przyciągają więcej komarów podczas ćwiczeń rozciągających. Kobiety w ciąży, być może z powodu zwiększonego tempa metabolizmu, przyciągają również nieproporcjonalnie dużą liczbę komarów.

Naturalne zapachy ciała są również ważnymi wskazówkami wykorzystywanymi przez komary do wyboru żywiciela. Na przykład, niektóre gatunki komarów Anopheles są przyciągane przez specyficzne składniki zapachu stóp. Komary te przenoszą malarię u ludzi i żerują w pomieszczeniach w środku nocy. Żerując na stopach śpiącej osoby, komary unikają głowy, gdzie wytwarzana jest większość CO2, zmniejszając szansę na obudzenie ofiary.

Sygnały wizualne

Komary aktywne w ciągu dnia oraz o świcie i zmierzchu również używają sygnałów wizualnych do identyfikacji żywiciela. Komary zazwyczaj latają blisko ziemi. Z tego punktu obserwacyjnego widzą swoich potencjalnych żywicieli na tle horyzontu. Ciemne kolory wyróżniają się, a jasne wtapiają się w otoczenie, więc sposób w jaki dana osoba jest ubrana będzie determinował liczbę komarów, które przyciągnie. Noszenie jaśniejszych kolorów może nie tylko pomóc w utrzymaniu chłodu, ale pomoże Ci uniknąć zauważenia przez komary.

Komary mogą wizualnie wykryć ruch, poprzez kontrastowanie sylwetki z horyzontem. To dlatego ludzie, którzy spacerują w pobliżu słonych mokradeł w środku dnia, po pojawieniu się dużej ilości komarów, które wizualnie wykrywają ich obecność, są przez nie oblegani.

Czynniki psychologiczne

Istnieje również psychologiczny komponent aktywności komarów. Niektórzy ludzie po prostu nie zauważają komarów wokół siebie. Pojedynczy komar latający wokół niektórych osób wywoła silną reakcję – prawdopodobnie widziałeś, jak ktoś wariował, próbując wytropić odgłos jednego komara, aby wykończyć małego krwiopijcę.

Innym osobom to nie przeszkadza i nie zauważają zwabionych do siebie komarów, nawet gdy owady te ucztują na ich krwi. Niektóre komary specjalizują się w żerowaniu na częściach ciała, które trudno dostrzec i trudno wymacać. Na przykład Aedes aegypti to gatunek komara, który preferuje żerowanie na ludziach głównie w okolicach kostek.

Niezależnie od tego, czy jesteś magnesem na komary, czy nie, ich ukąszenia są tak samo swędzące!